Kỹ thuật Poka Yoke là một trong những viên ngọc quý nhất trong quản lý tinh gọn của một doanh nghiệp. Đó là một phương pháp hiệu quả giúp doanh nghiệp có thể phát hiện được những sai sót, sự cố trong quá trình sản xuất và sửa sữa ngay lập tức.
Trên thực tế, trình độ lao động còn hạn chế, nhân viên làm việc không hiệu quả, không thực sự tập trung vào công việc, sự thiếu tính nhất quán của con người là một trong những nguyên nhân lớn dẫn đến sai sót trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Và có thể những sai lầm này sẽ gây ra những thiệt hại vô cùng nghiêm trọng về tài sản, tính mạng con người. Được ra đời vào năm 1960, hệ thống Poka yoke được xem là một phương pháp vô cùng hiệu quả để tránh những lỗi đơn giản của con người trong công việc. Vậy thực chất hệ thống poka yoke là gì? Phương pháp này có gì đặc biệt mà hiện nay được nhiều doanh nghiệp áp dụng đến vậy? Cùng theo dõi tiếp bài viết dưới đây để được mangtuyendung bật mí một số thông tin về phương pháp poka yoke là gì nhé!
Mục Lục Bài Viết
I. Poka yoke là gì?
Poka Yoke là thuật ngữ tiếng Nhật, có nghĩa là phòng ngừa sai lỗi hay là chống sai lỗi, được phát triển bởi nhà tư vấn quản lý có tên là Shigeo Shingo và phương pháp này như một phần của hệ thống sản xuất Toyota. Mục đích của hệ thống Poka Yoke là thiết kế quá trình khiến cho con người có thể phát hiện được những sai sót và sửa chữa chúng ngay lập tức, loại bỏ các khuyết tật tại nguồn trước khi chúng mang đến những hậu quả nghiêm trọng.
Poka yoke là gì?
II. Lịch sử phát triển của Poka Yoke
Thuật ngữ Poka Yoke (poh-kah yoh-keh) được ra đời vào những năm 1960 tại Nhật Bản bởi Shigeo Shingo – Một kỹ sư công nghiệp tại Toyota. Shingo cũng đã tạo ra và chính thức hóa Zero Quality Control (Hệ thống kiểm soát chất lượng bằng không) – một sự kết hợp của các kỹ thuật Poka-Yoke dùng để sửa chữa các sự cố có thể có và kiểm tra nguồn để ngăn ngừa các khuyết tật xảy ra.
Trên thực tế, thuật ngữ Poka Yoke là gì ban đầu có tên là baka-yoke, có nghĩa là “chống lại sự đánh lừa”, nhưng sau đó đã được thay đổi vì ý nghĩa đó mang lại cho người nghe cảm giác khá khó chịu. Poka-Yoke có nghĩa là “chống sai lầm” hay nghĩa đen hơn là tránh (yokeru) những lỗi vô ý (poka).
Xem thêm: Hệ thống sản xuất Mes là gì? Vì sao công ty sản xuất cần hệ thống MES
III. Tìm hiểu về phương pháp poka yoke
1. Những phương pháp poka yoke phổ biến
Hiện nay có 3 phương pháp Poka Yoke phổ biến là phương pháp tiếp xúc, phương pháp giá trị cố định và phương pháp bước chuyển động. Trong đó:
- Phương pháp tiếp xúc: Là phương pháp giúp phát hiện bất kỳ những sai lệch nào về hình dạng, kích thước, hình thức, vị trí hoặc các đặc điểm vật lý khác thông qua cơ chế được giữ tiếp xúc trực tiếp với bộ phận. Phương pháp tiếp xúc có thể được sử dụng hiệu quả trong các trường hợp lặp lại nhanh, sản xuất không thường xuyên hoặc các vấn đề môi trường như ánh sáng kém, nhiệt độ tới hạn, bụi bẩn, tiếng ồn…
- Phương pháp giá trị cố định: Phương pháp này được sử dụng trong các hoạt động, trong đó phổ biến là các hoạt động giống nhau được lặp đi lặp lại nhiều lần. Đặc điểm của phương pháp này là sử dụng bộ đếm tự động hoặc thiết bị quang học để kiểm soát số lần di chuyển, tốc độ và độ dài của chuyển động cũng như những thông số vận hành quan trọng khác.
- Phương pháp bước chuyển động: Phương pháp này được đánh giá là rất hữu ích cho các quy trình yêu cầu một số hoạt động khác nhau được thực hiện theo một trình tự nhất định bởi một người vận hành. Theo đó thì phương pháp này đảm bảo rằng người vận hành không thực hiện nhầm một bước nào mà không thuộc phần của quy trình bình thường.
2. Lợi ích phương pháp Poka yoke
- Giúp con người và quá trình làm việc có thể đúng ngay từ ban đầu;
- Giúp loại bỏ những sai sót, sự cố xảy ra do con người hay thiết bị;
- Phòng ngừa được những sai lỗi về sản phẩm hay quá trình. Từ đó giúp cải thiện đáng kể chất lượng và giảm thiểu các lãng phí về chi phí.
Tìm hiểu về phương pháp poka yoke
IV. Khi nào nên sử dụng phương pháp poka yoke?
Kỹ thuật Poka-Yoke có thể được sử dụng bất cứ khi nào có thể xảy ra sai sót hoặc có thể làm sai điều gì đó – nghĩa là ở tất cả mọi nơi. Nó có thể được áp dụng thành công cho bất kỳ quy trình nào trong ngành sản xuất hoặc dịch vụ ở bất kỳ lĩnh vực nào giúp ngăn ngừa tất cả các loại lỗi như:
- Lỗi xử lý: Hoạt động của quy trình bị bỏ sót hoặc không được thực hiện theo quy trình vận hành tiêu chuẩn.
- Lỗi cài đặt: Sử dụng sai dụng cụ hoặc thực hiện việc cài đặt máy móc không chính xác.
- Thiếu bộ phận: Không phải tất cả các bộ phận đều được bao gồm trong quá trình lắp ráp, hàn hoặc các quy trình khác.
- Bộ phận/hạng mục không phù hợp: Bộ phận nào đó được sử dụng sai trong quy trình sản xuất.
- Lỗi hoạt động: Thực hiện một hoạt động không chính xác hay có phiên bản không chính xác của thông số kỹ thuật.
- Lỗi đo lường: Lỗi điều chỉnh máy, đo kiểm tra hoặc kích thước của một bộ phận đến từ nhà cung cấp.
Xem thêm: Áp dụng triết lý Kaizen vào thực tế doanh nghiệp liệu có dễ dàng?
V. Chức năng của poka yoke là gì?
Như trên chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về hệ thống poka yoke là gì, lịch sử phát triển của phương pháp poka yoke cùng với một số lợi ích vượt trội của kỹ thuật này. Vậy chức năng mà poka yoke mang lại cho doanh nghiệp là gì? Tại sao hiện nay hệ thống poka yoke lại được áp dụng nhiều trong quy trình sản xuất? Dưới đây là một số chức năng của kỹ thuật poka yoke mà mangtuyendung muốn chia sẻ tới bạn đọc:
1. Phát hiện các lỗi sai và sự cố
Trong một quy trình sản xuất, việc xuất hiện những lỗi kĩ thuật, sai sót, nhầm lẫn dẫn đến đưa ra những sản phẩm khuyết tật là điều không thể tránh khỏi, trong khi con người không thể kiểm soát hết được. Và lúc này công cụ chống sai lỗi poka yoke được xem là một giải pháp hiệu quả giúp phát hiện kịp thời các sai sót từ đó thông báo đến con người để có những biện pháp khắc phục nhanh nhất. Việc phát hiện kịp thời những lỗi, sự cố giúp doanh nghiệp có thể ngăn ngừa được các sản phẩm khuyết tật, đồng thời giảm thiểu được chi phí hư hỏng, chi phí bảo hành, chi phí nguyên vật liệu…
2. Khắc phục lỗi và sự cố
Một khi đã phát hiện được các lỗi, sự cố thì việc khắc phục các lỗi và sự cố trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Một số hoạt động có thể tự khắc phục lỗi quá trình sản xuất như thiết bị tự động chỉnh lỗi và đánh dấu lỗi chính tả.
Chức năng của poka yoke là gì?
3. Ngăn ngừa lỗi và sự cố
Công cụ chống sai lỗi Poka Yoke giúp nhân viên có thể kiểm soát được quá trình làm việc. Theo đó thì khi bất cứ một sai sót nào xảy ra, công cụ này sẽ ngay lập tức thông báo đến người liên quan, đồng thời sẽ tự động dừng ngay hệ thống sản xuất. Từ đó mà những sự cố sẽ lập tức được xóa bỏ và các sản phẩm khuyết tật sẽ không xuất hiện.
Xem thêm: Quản lý sản xuất là gì – Phương pháp quản lý sản xuất hiệu quả
VI. Kết luận
Trên đây là một số thông tin về poka yoke là gì, đặc điểm của hệ thống poka yoke cùng những chức năng vượt trội mà nó mang lại khi áp dụng vào trong sản xuất mà mangtuyendung muốn chia sẻ tới bạn đọc. Hy vọng qua một số chia sẻ ở bài viết trên mang tới cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích về phương pháp Yoka Yoke là gì!
